Szukając inspiracji przy budowie własnego domu warto zawsze sięgać do źródeł. W nowym cyklu na naszym portalu będziemy przypominać sylwetki ludzi, którzy w swoim czasie mieli duży wpływ na popularyzowanie wiedzy o dworach lub sami dwory projektowali i budowali. Na początek postanowiliśmy wspomnieć o historyku, kolekcjonerze, etnografie i krajoznawcy – Zygmuncie Glogerze. Postaci, która kiedy wydawało się, że zostaje zapominana – dzięki wznowieniu dziś drukiem największych dzieł – powraca do łask. Przepiękną notę biograficzną o Zygmuncie Glogerze zamieścił w wydanej w zeszłym roku książce „Dwór – polska tożsamość” Maciej Rydel:

(…) Zygmunt Gloger urodził się w 1845 roku w majątku rodziców Tybory-Kamianka na Podlasiu. Całe życie związał z Podlasiem. Gdy miał 14 lat, jego rodzice kupili majątek z osiemnastowiecznym dworem – Jeżewo koło Tykocina. Jego ojciec, Jan Nepomucen Gloger, był kolegą szkolnym Józefa Ignacego Kraszewskiego. Ten odwiedzał ich w Jeżewie – co nie pozostało bez wpływu na życie Zygmunta. Spotkani później, w czasie studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim, Oskar Kolberg, Józef Łepkowski i Wincenty Pol również mieli wpływ na rozwój zainteresowań przyszłego etnografa.

W czasie swoich wędrówek etnograficzno-archeologicznych po Polsce Gloger zebrał wielką kolekcję pamiątek, w tym rysunków i fotografii dworów, którą umieścił w rodzinnym Jeżewie. Od 1907 roku aktywnie działał w Towarzystwie Naukowym Warszawskim. Zmarł w 1910 roku. Swoje zbiory zapisał w testamencie m.in. towarzystwu Krajoznawczemu w Warszawie, którego był założycielem i pierwszym prezesem.

Zygmunt Gloger napisał około 800 prac i artykułów. Jego największe dzieła to: „Encyklopedia staropolska ilustrowana (1900-1903), „Rok polski w życiu, tradycji i pieśni (1900), „Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce (1907-1909). Tego ostatniego dzieła nie dokończył, zdążył wydać tylko dwa tomy do Litery L. W tej książce zawarł hasło „dwory”, bezcenne źródło informacji o dworach, których dziś darmo by szukać w polskim czy litewskim krajobrazie.

Dzieła Zygmunta Glogera dostępne dziś drukiem:
•    Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce, reprint
•    Dolinami rzek. Opisy podróży wzdłuż Niemna, Wisły, Bugu i Biebrzy, reprint
•    Geografia historyczna ziem dawnej Polski, reprint
•    Encyklopedia staropolska, T. 1–4, reprint
•    Białowieża w albumie, reprint
•    Rok polski w życiu, tradycyi i pieśni, reprint